تتمهء طنز برقی (۲)محبت دوستان و پاسخ دندان شکن به حریف

مهدی ام  اینسان مرا  پیغام  داد
                                آشنا   با   درد   دست تو مباد

گفت الحق  شعر نابی   گفته ای
                              ناب چون  کهنه شرابی گفته ای

شعرتوچون هادی خرسندی است
                         نیست آن شعری که سرهم بندی است

گفتمش  هادی خرسندی  رمید
                             این قیاس خویش با ما چون شنید

خسروم بنوشت خوش گل کاشتی
                             شعر ها   در چنتهء   خود داشتی

شعر  زیبای  تو  بهر  دیگران
                             می فرستم  تا   بخواند  این و آن

زآن سپس چون کاریکاتور را بدید
                            آن  قدر   خندید   تا   روده  برید

گفت  من   نقاد  نقاشی   نیم
                            لیک  گویم  آنچه  بینم  بیش و کم

گرچه کاریکاتوری ناب است ناب
                           "هاش دو او" لیک در جام شراب؟

خلق  را تنگ  شرابی  مست کرد
                             دوستت  را تنگ آبی  مست کرد

تا ابوالفضل  این هنر از ما بدید
                            گفت  از تو شعر  چون  آید پدید؟

تو مهندس  بودی و هستی  هنوز
                           روشن است این برجمیع ما چوروز

"دوستی"  کم لطف  گفتا شاعرا  
                            شعر تو شعری است الحق پر بها

لیک قرن بیست و یک باشد کنون
                           شعر تو کهنه  است تاریخ  اندرون

عصر نو را  شعر نو می بایدش
                           شعر   کهنه  خلق   را   فرسایدش

فاش گویم چونکه شعرت کهنه است
                          از کلامت "برق" ز آنجایم  نجست

شعر نو در چنته داری؟ پس بخوان
                         گر نداری هیچ، " صم؛ بکم " مان

گفتمش ای دوست منفی سرشت

گر سوادت هست،

گر غبار سالهای غم

روشنای چشم کم سوی دلت را
                                - کور ناکرده است،

باز هم برگیر

هرزه فانوس نگاه خویش و بر پیشانیم می خوان

آنچه را دست قضا بنوشت و زآن پس سرنوشتم شد.

ای پسر ، ای مرد،

راهیان شعر امروزین مرا از دور می خوانند.

آری آری ، من برای سنگلاخ شعر نو آماده ام.

کفش هایم کو؟
              - به دور خویش می چرخم.

به هر سو بنگرم ، هیهات

نمی یابم،
         - حرامی لنگه کفشم نیست.

بغض ، حجم داد و فریاد گلو را بست.

هایهوی صامت جیغ بنفشم نیست.

خاک ریزم بر سرم
                     - زین افتضاح شرم آگین
                                                - با دودستم.

سیل  اشک خویش در دم ،

خود به سد پلک بستم.

من که هستم؟

من به "برق" چشم آن خوبان زیباروی

آبشار اشک معصومانهء عشاق را بینم، 

من به "برق" فرق ممد،

کاکل چرخان به باد تپهء منجیل می بینم.

من به آهنگ طنین آهنین پتک آهنگین آهنگر یقین دارم.

ز شعر نو همین دارم.

به نظم آهنین شعر اعصار و قرون سوگند

که من شعر نوی بی نظم را چون آب شل بینم.

بنوعی شهرتش را
                   - همچو آوای دهل بینم

حریفا، مغرضا، منفی به زیر رادیکالا،
                                           - ناجوانمردا.

به ذم شعر برق افروز منظوم ریاضی سوز من آیی؟ 

چنین رسم مروت نیست.

چه دنیایی شده است اینجا
                          - کلامی از محبت نیست.

حریفا ، داستان ممد است این ،

وقت ، وقت ترکتازی نیست.

جای شعر نو نوار و قرتی بازی نیست.

دلم بگرفت ز این نامردمیها،
                            - حوصله ، زین مردمان سر رفت.

رشتهء آش کلام از دست ما در رفت.

باز می گفتم،

داستان کوروس و ما و محمد بود.

داستان "برق" و اغوای ریاضی ،
                                    - بحث ممد بود.

چو اینجا داستانی جز ز ممد نیست،
                                       - پر بد نیست،

در دم زین کنم اسب نجیب شعر موزون مقفی را،
                                              - شوم راهی.

ز عمق سینهء پر درد هردم می کشم آهی،

به یال اسب پیر زال شعر کهنه ام سوگند،

به عشق و کینه ام سوگند،

آرمان شعر ناب کهنه را من 
                              - با سراپای وجود خویش ،

می پرستم،

زین سبب ، این عهد با دست قضا بستم
                                           - که من    

شعر نو منفک کنم از خویشتن

شعر گویم  همچو اشعار  قدیم
                        ترک گویم شعر نو بی ترس و بیم

می نیندیشم چه می گوید حریف
                        شعر  گویم  شعر  موزون   لطیف



مسعود پرچم کاشانی - تورونتو زمستان ۱۳۸۷

 

طنز برقی (۲)

ایضا اندر حکایت پشت کردن دکتر محمد باقری به برق و ایمیل های دوستان

 
 

خیر، یاد ممد بد جوری مارا فتیله پیچ کرده است. حتی مهدی و خسرو هم که در جوانی کشتی گیران حرفه ای به حساب می آمدند، نتوانسته بودند مارا چنین فتیله پیچ کنند. فکرمان همه اش متوجه آن زمان ها است. کار و زندگی و زن و بچه ها را کناری گذاشته ایم و خاطرات قدیم را مرور می کنیم.

البته چندان بد هم نتیجه نداده است. این فکر ها باعث شد که به کشفیات جدیدی هم برسیم. در واقع فهمیدیم چه شد که ممد اینطور شد.

یادم می آید اصغر که از کوهنوردان حرفه ای آنزمان بود، گرمای تابستان را طاقت نیاورد و تصمیم گرفت بزند به کوه های درکه بلکه کمی " آب خنک" گیر بیاورد. تصمیم گرفته و نگرفته، چهار پنج نفر دیگر هم گفتند ما هم هستیم. خسرو و مهدی هم که پس از یک کشتی جانانه عرق از چهار ستون بدنشان جاری بود، نتوانستند جلوی خودشان را بگیرند. ما هم که خود مان را عقل کل می دانستیم و می خواستیم از آب "برق" بگیریم خودمان را به قافله رساندیم و تاخیر خود را به حساب اصلاح کردن سر ایرج گذاشتیم. ابوالفضل هم عطآی نقاشی را به لقایش بخشید و گفت آب خنک را عشق است.

از آنطرف ممد که حسابی در تنگنای قافیهء آخرین شعرش گیر کرده بود، سرش را بلند کرد و دید همه رفته اند و او مانده و حوضش. دیگر نه از شاعری خبری هست (جز چند شاعر آماتور مثل شهریار و شاملو و اخوان  ثالث) ، نه کشتی گیری مانده (جز چند آماتور مثل برزگر و صنعت کاران) ، نه نقاشی (جز چند آماتور مثل هانیبال الخاص) و نه کوهنوردی (جز چند آماتور که اسامیشان محفوظ است.)

در همین اثناء عده ای ریاضی دان نمای مغوی (اینجا به معنی اغوا گر آمده) دور و بر او را گرفتند. خیام یک طرف و خوارزمی طرف دیگر و آن ریاضی دان نمای رشتی کوشیار ابن لبان از مقابل در چشم او خیره شد و گفت: آو تی قربان همشهری ، خوب شد دیدمت. دنبال یک "برقی" دبش می گردیم که آبروی ریاضی را حفظ کند. آیا وکیلم که ریاضی را به عقد تو در آورم؟ ممد هم که فشار تنهایی ارادهء نه گفتن را از وی سلب کرده بود گفت: آو، تی قربان بشم. بله که وکیل هستی. فقط برای حفظ آبروی من فعلا سر و صدایش را در نیاورید.

بله تی قربان گفتن همان و شروع فاجعه همان.

در همین فکر ها بودیم که ایمیل های دوستان سرازیر شد و هر یک به نوعی از شعر ما تمجید کردند. در این میان یک نفر پا برهنه دوید توی اعصابمان و گفت شعر کهنه گفتن که کاری ندارد اگر راست می گویی شعر نو بگو. ما هم که نمیتوانیم چنین جسارت هایی تحمل کنیم دست به قلم شدیم تا دمار از روزگار چنین متجاسری در آوریم.

 

مسعود پرچم کاشانی - تورونتو
  ایضا زمستان ۱۳۸۷  

 

به علت کمبود وقت، شعر مربوط به طنز برقی (۲) را در فرصتی دیگر، زیر عنوان تتمهء طنز برقی (۲)  پست خواهم کرد. 

غزل (۲)

 
بیا  و  خانهء  آمال   نور  باران   کن 

ستاره های شب تیره  پرتو افشان  کن


مرا  چو خانهء  دل  هشت در بهشت آمد

هزار  بلبل عاشق  بر آن  غزلخوان  کن


به طیب   خاطر اگر  بر  رواق  آسودم

مفرحم    ز  نوای   هزار   دستان   کن


دلم مشوب چو از جور چرخ گردون شد

به  غمزه ای  هیجان  دلم    بسامان  کن 


چوازفراق توام چهره زرد گشت وپریش

کنون بمرکب  خود بازگشت  فرمان کن 


به بال باد  صبا  موج  گیسوان  بنشان

به شام تیره به موج اندرم هراسان کن


وفای سهره  بیاموز  نی  طریقت  گل 

نوازشی   بنما  نی  دلی  پریشان  کن


به تیرنرگس مست وکمان ابروی خویش

نشانه  دیدهء  من  گیر و تیر باران  کن 


بر  آن  نسیم   نوازشگر  سپیده   دمان

به بوی  پیرهنت  نا خوشیم  درمان کن


وفای سیم تنان  چاره ساز اهل دل است

 به کیش مهر، جفا را به طاق نسیان کن


به پیشواز  تو تا  اصفهان  به سر آیم

بیا و خانه ام   آباد  چون  سپاهان کن

ز بوی تست مرا آشیانه  چون بستان  
به آن عذار نکو ، منظرم گلستان کن

سبوی  کهنه شرابم   بیار و ساغر ناز

هوای دامن صحرا و باغ و بستان کن


به   کوهپایهء  البرز ارغوانم    گفت

لب آشنا به می و مستی فراوان  کن


 
  
 

غزل (۱)

جعد گیسوی تو کز محفل ما رخت ببست

                    رشتهء الفت این طایفه از هم بگسست

ساغر افتاده و می رفته و ساقی پنهان

             مجلس اینگونه ندیده است کس از روزالست

دوش بر دیر خرابات شدم پای به سر

               تا خبر گیرم از آن ماه رخ و نرگس مست

دیدم آن دیر من دل شده را می ماند

                نی ستونیش به جا مانده نه بالا و نه پست

حاجب از پرده گریزان و محبان هر سوی

                همه خاموش و کسی دیده نمی یارد بست

گفتم ای حاجب سرگشته بگو سر درون

            گفت دانی زسراپرده که رفتست وکه هست؟

کس در این جمع به جز خنده مهرش نشنید

          از نمک خورده و نا خورده نمکدان نشکست

ژاژ یک لحظه نخایید و به یک زخم زبان 

              دل بیگانه  مرنجاند و  ز همسایه  نخست  

شکوه ازجور تو چون می کنم ای چرخ فلک

              زهره اشک از رخ پروین بزداید با دست

سخت تلخ است وداع تو ولی ایمن باش

            بی تو یک چند در این دیر نخواهیم نشست

بهجت افزای خیال تو بود فخر زمان

               تا فروغ در حسن تو جهانگیر شده است

نزهت باطن و شمس رخ تو مینویان

               کرده مسعود و مسیحا نفسان باده پرست

آشنا  راست چو محبوب در آن مامن خلد

         در برش گیر که نا دیدمش از سال دو شصت

مسعود - ۱۳۶۸

طنز برقی

 

 چندی پیش با دوستان در تورنتو گرد هم آمده بودیم و صحبت از رفقای قدیم بود تا این که بحث به دکتر محمد باقری رسید. ممد گفتن همان و فیل هوای هندستان کردن همان. مدت مدیدی بود که طبع شعرمان کور شده بود. یاد ممد عزیز دیگ طبعمان را به جوش آورد و قلم بر کاغذ روان بلکه دوان شد.

یاد روز هایی افتادم که به کوه می رفتیم و یکی از سرگرمی های ما برای فراموش کردن خستگی ناشی از کوه نوردی گفتن اشعار فی البداهه بود. ممد مصرعی می گفت و کوروس (ضیایی) مصرع دوم را می ساخت. من مصرع دیگری می آوردم و همینطور پیش می رفتیم تا کفگیر طبعمان به ته دیگ قافیه بخورد.

به یاد آن روز ها طنزی نوشتم اندر حکایت پشت کردن ممد به برق و رفتن به سوی ریاضی و تاریخ علوم. امیدوارم آن را به عنوان یک شوخی دانشجویی تلقی نماید. در واقع این شعر را من ننوشتم. خودش آمد. دست من نبود. بعد از نوشتن شعر یکبار آن را خواندم ، دیدم خواندن این شعر برای دکتر محمد باقری واقعا جسارت می خواهد. ولی به قول مسعود سعد کاشان:

جسارت است ولیکن جسور دهر منم

اگر چه او بنوازد به مشت  خود دهنم

مسعود پرچم کاشانی تورنتو - زمستان ۱۳۸۷

 
 

طنز برقی

اندر حکایت پشت کردن ممد به برق

 
 

کوروسم می گفت ممد باقری

شعر می گوید چو قند پارسی

گاه گوید مصرعی از بهر من

تا که گویم تالی اش در انجمن

گفتمش زانروست شعرش فوت آب

چون که از فرقش درخشد آفتاب

گر تو هم فرق درخشان داشتی

شعر در چنته فراوان داشتی

گر تو هم بودی کچل عاقل شدی

رتبه ات از اقلیدس بر تر بدی

من که پرمویم از او بیگانه ام

نیستم عاقل که من دیوانه ام

او نه شاعر بلکه عالم بود و هست

علم را چسبید و خود از شعر رست

شعر  را هم "برق" را یکسو نهاد

خود ریاضی خواند تا شد اوستاد

حکمت خوارزمی و خیام را

برد تا آنسو تر از "آلما آتا"

گاه در آلمان سخنرانی کند

با ریاضی کار پنهانی کند

از ریاضی گفت علم اولی است

"برق" ار علم است علم ثانوی است

"لاپلاس" از "بور" گویا بهتر است

"گوس" گویی بندهء سیم و زر است

جد "آمپر" گر ریاضیدان نبود

از عبور برق در سیمش چه سود

الغرض ممد دگرگون گشته است

دل مرا زین درد پر خون گشته است

ممد ما ممد ماضیه نیست

پنبه کردست آنچه آن ایام ریست

"برق" را ترکید و سوی "جذر" شد

ترک برقیون کرد و ترک خود

جذر ما بگرفت و کوچکمان نمود 

لیک بر قد ریاضی می فزود

او از اول برق را منکر بدی

 او "نفوذی" بود در بین "خودی"

ما نه غربی بوده ایم و نی ز شرق

ما ز برقیم و ز برقیم و  ز برق

تا سبیلی پشت  لب رویانده ایم

غیرت برقی ز کف ننهاده ایم

"برق" را مسعود دارد این پیام 

دشمنت کو تا کشم تیغ از نیام